Blanke werknemers in Afrika

In de kranten lees je hier vaak kritiek op de blanke die de bestbetaalde jobs bij de NGO’s komen inpikken. Ik voel mij niet aangesproken want er zijn hier maar weinig mensen die ook bereid zouden zijn om voor niets, als vrijwilliger te werken. Ik verwijt het hen niet hoor. Ge moet er ook goed zot voor zijn, zeker als Rwandees.

Ik ben wel niet akkoord dat de blanke (lees: de buitenlanders) hun vetbetaalde jobs inpalmen. In sommige gevallen zijn er misschien ook Rwandezen die de job evengoed zouden kunnen doen en dat is inderdaad niet correct, maar in de meeste gevallen komen de buitenlanders hier ter vervanging van een Rwandees die de mist in gegaan is (lees: verdwenen is met veel geld). Buitenlanders zijn misschien iets minder thuis in plaatselijke gebruiken en culturen, maar doordat ze daar verder vanaf staan zijn ze ook neutraler en veel minder vatbaar voor vriendjespolitiek, corruptie, diefstal, enz… Ze staan ook ver af van de overheid en kunnen onafhankelijke, eventueel zelfs afwijkende, posities innemen zonder zelf risico’s te lopen. Meestal krijgt een Rwandees de eerste kans, maar een NGO of buitenlandse overheid zal geen twee keer het risico lopen hun geld kwijt te spelen.

Een buitenlander werkt ook vaak efficiënter of toch volgens onze normen, zeker als het op financieel beheer of management aankomt (ik mag natuurlijk niet generaliseren, maar het is soms verleidelijk). Het zijn echter die normen die door de geldschieters gehanteerd worden en hoewel die normen niet altijd te rijmen vallen met de plaatselijke normen, moet men in de praktijk vaak de keuze maken tussen een plaatselijk gebruik en een efficiënte aanwending van fondsen. Ik zou wel weten wat gekozen.

Het is wat te gemakkelijk om de plaatselijk cultuur te gebruiken voor alles wat misgaat bij het beheer van een project of de aanwending van middelen. Een plaatselijk gebruik of cultuur mag geen excuus zijn om nonchalant met gekregen geld om te gaan.

Een blanke wordt ook niet, of toch veel minder, beïnvloed door etnische verschillen (Hutu-Tutsi) of andere belangenconflicten (vb. tussen of binnen families). Ze zijn geen betrokken partij. Allemaal redenen waarom een blanke hier in veel gevallen echt wel op zijn plaats zit. Het is ook geen plezierreisje. Het werken in een omgeving met heel wat wantrouwen en onderhuidse conflicten is niet evident.